Een gedetailleerd onderzoek over de huidige stand van zaken op de markt voor elektrische mobiliteit in geselecteerde landen in Europa, opgesteld in samenwerking met Ipsos.
Nu elektrisch vervoer hard aan de weg timmert en steeds meer wordt omarmd door de massa, verandert ook de ontwikkelingsfase waarin we ons bevinden. Het bestrijden van klimaatverandering blijkt nog steeds een belangrijk onderwerp voor (potentiële) EV-rijders. De aanschafprijzen van EV's, de actieradius, de laadtijd en laadinfrastructuur blijven echter grote belemmeringen voor de adoptie van elektrische voertuigen. Daarnaast heeft snelladen veel potentie, maar wordt er nog niet veel gebruik van gemaakt of is nog niet beschikbaar op de voorkeurslocaties.
Elektrisch rijden wordt gezien als een van de beste manieren om als individu iets aan klimaatverandering te doen. Door de nieuwe wet- en regelgeving van de Europese Unie en de milieubewuste mindset van (potentiële) EV-rijders, is het belangrijk om de link tussen het milieu en elektrisch rijden aan te kaarten. Vooral in het zakelijke segment (B2B) liggen er kansen. Denk bijvoorbeeld aan het aantal laadpalen op kantoor en/of bedrijven die werknemers de mogelijkheid bieden om elektrisch te gaan rijden.
In de afgelopen jaren is de demografie van EV-rijders steeds meer gaan lijken op die van de algemene bevolking. De gemiddelde (potentiële) EV-rijder is dus niet meer overwegend hoogopgeleid, milieubewust, jong en man. Voor bedrijven die (potentiële) EV-rijders willen aanspreken, is het cruciaal om in te spelen op de behoeften van een breder publiek en hun communicatie hierop aan te passen.
Twee van de grootste belemmeringen voor de introductie van elektrische voertuigen bij het grote publiek zijn (1) de aanschafprijs van een elektrische auto en (2) de laadinfrastructuur.
(1) Een elektrische auto is een langetermijninvestering die in veel gevallen uiteindelijk goedkoper is dan een diesel- of benzineauto. Het grote publiek is zich hier echter niet altijd van bewust en zien de aanschafprijs nog steeds als een drempel om elektrisch te gaan rijden. We moeten duidelijk maken dat, hoewel de initiële prijs van een EV misschien hoger ligt, de laad- en onderhoudskosten aanzienlijk lager zijn.
(2) De levensduur van een accu en de laadinfrastructuur ontwikkelen zich razendsnel. We moeten de zorgen over laadmogelijkheden wegnemen door mensen te informeren over verschillende laadlocaties en hoeveel kilometer een elektrische auto daadwerkelijk kan rijden, voordat deze moet worden opgeladen.
Consumenten die een elektrische auto willen kopen, zijn bezorgd dat ze hun auto niet snel genoeg kunnen laden. Uitbreiding van het snellaadnetwerk is essentieel om deze belemmering te doen verdwijnen. De uitkomsten van dit onderzoek laten zien dat EV-rijders bereid zijn meer te betalen voor het snelladen en dat er op verscheidene locaties, in aanvulling op tankstations en locaties langs de snelweg, voldoende vraag is naar snelladers.
De huidige EV-rijders zijn overwegend man, hoogopgeleid en hebben een voltijdbaan. Ze zijn in alle leeftijdsgroepen vrijwel gelijk vertegenwoordigd en rijden vaak in een privé-(lease)auto en/of een zakelijke koop-/leaseauto.
Potentiële EV-rijders zijn ook redelijk gelijk verdeeld over alle leeftijdsgroepen, ze werken voltijds, maar zijn iets lager opgeleid dan de EV-rijders. Daarnaast is het aandeel mannen slechts iets groter dan het aandeel vrouwen. Het merendeel van deze groep rijdt met een privé-(lease)auto, terwijl ongeveer 1 op de 6 geen auto (meer) bezit.
In alle onderzochte landen zijn er meer mannelijke EV-rijders dan vrouwelijke EV-rijders, wat vooral in Nederland het geval is. Het aandeel vrouwen onder Duitse EV-rijders is sinds 2020 sterk gestegen. Onder potentiële bestuurders is de man-vrouwverdeling nagenoeg gelijk en vergelijkbaar met de algemene bevolking.
Jongeren hebben de neiging iets meer elektrisch te rijden dan anderen en dit is vooral het geval in het Verenigd Koninkrijk, terwijl ze in Nederland en Frankrijk over het algemeen ouder zijn. De groep EV-rijders van 55+ is in alle landen gegroeid ten opzichte van 2020.
EV-rijders zijn hoger opgeleid dan de gemiddelde burger, vooral in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Het aantal Franse EV-rijders met een middelbare opleiding is de afgelopen twee jaar echter exponentieel toegenomen en vormt nu de meerderheid.
Potentiële EV-rijders zijn eerder middelbaar dan hoogopgeleid. Dit is vooral het geval in Duitsland.
In vergelijking met de algemene bevolking en potentiële EV-rijders, hebben huidige EV-rijders voor het grootste gedeelte een baan. Toch is er sinds 2020 een stijging van het aandeel werkloze EV-rijders. Vergeleken met andere landen heeft in voornamelijk het Verenigd Koninkrijk en Duitsland een aanzienlijk groot deel van de EV-rijders een baan.
Zowel potentiële als huidige EV-rijders hebben vaker een partner dan de algemene bevolking. Dit geldt met name voor Duitse en Franse EV-rijders. Vooral in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk heeft een groot gedeelte van de potentiële EV-rijders geen partner.
EV-rijders hebben gemiddeld een groter huishouden, vooral in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland, terwijl de huishoudens van potentiële EV-rijders meer lijken op die van de algemene bevolking en dus iets kleiner zijn.
De overgrote meerderheid van de EV-rijders heeft een eigen auto. Hoewel het logisch is dat wanneer je elektrisch rijdt, je waarschijnlijk een auto hebt, is het opvallend dat het percentage mensen dat geen auto (meer) bezit is afgenomen ten opzichte van 2020, vooral onder potentiële EV-rijders.
Diesel- en benzineauto's worden nog steeds het meest gebruikt, maar sinds ons laatste onderzoek van twee jaar geleden is het aantal hybride auto's onder de algemene bevolking toegenomen. Bovendien hebben EV-rijders, die in 2020 nog de voorkeur gaven aan hybride auto's, nu over het algemeen een voorkeur voor volledig elektrische auto’s. Dit wijst op een lichte daling van de consumenten die kiezen voor brandstofauto’s.
Ongeveer driekwart van de bestuurders (72% van de EV-rijders en 77% van de potentiële EV-rijders) ervaart klimaatverandering als een belangrijk onderwerp, vergeleken met twee derde (66%) van de algemene bevolking.
Vooral de Fransen lijken het meest betrokken te zijn bij klimaatverandering, terwijl het belang dat EV-rijders hechten aan klimaatverandering over het algemeen juist licht is afgenomen sinds 2020. Dit verschil is vooral groot in het Verenigd Koninkrijk.
Zowel potentiële als huidige EV-rijders zijn vaker van mening dat de overheid prioriteit moet geven aan beleidsmaatregelen ter bescherming van het milieu, hoewel deze overtuiging onder EV-rijders licht is gedaald in vergelijking met 2020.
Veel meer (potentiële) EV-rijders (71%), vooral onder potentiële EV-rijders uit het Verenigd Koninkrijk en Duitse EV-rijders, zijn het erover eens dat hun overheid meer belastingvoordelen moet geven aan mensen die elektrische auto's kopen. De algemene bevolking is het daarentegen veel minder eens met deze stelling. Dit geldt vooral als we de sterk uiteenlopende meningen van Duitse EV-rijders en de Duitse algemene bevolking naast elkaar leggen.
67% van de potentiële EV-rijders en 64% van de huidige EV-rijders vinden dat bedrijven die elektrische auto's aanbieden aan hun werknemers belastingvoordelen moeten krijgen van de overheid, terwijl 48% van de algemene bevolking het daarmee eens is.
Een duidelijke meerderheid, behalve in Nederland, vindt het terugdringen van de CO2-uitstoot in het vervoer belangrijk. In het bijzonder zijn potentiële EV-rijders geneigd dit te vinden.
Potentiële EV-rijders en EV-rijders in alle landen van het onderzoek vinden milieuoverwegingen belangrijk bij de aankoop van een auto. De potentiële EV-rijder is echter iets minder uitgesproken. Terwijl deze overtuiging onder potentiële EV-rijders in Nederland sinds 2020 sterker is geworden, geldt het tegenovergestelde voor EV-rijders in het Verenigd Koninkrijk.
Van de algemene bevolking ziet slechts 4 op de 10 mensen een EV-rijder als een milieubewust persoon. De meerderheid van de potentiële EV-rijders en EV-rijders zelf denkt echter het tegenovergestelde. Dit geldt met name voor beide groepen uit het Verenigd Koninkrijk en Duitsland.
*Omdat het Verenigd Koninkrijk geen deel meer uitmaakt van de EU, hebben we Britse respondenten niet opgenomen in dit hoofdstuk van het onderzoek.
Sinds 2020 is kennis over de Europese Green Deal onder de algemene bevolking en potentiële EV-rijders toegenomen, terwijl dit onder EV-rijders over het algemeen iets is afgenomen. Potentiële EV-rijders uit Frankrijk en EV-rijders uit Duitsland en Nederland hebben meer kennis van de Europese Green Deal in vergelijking met de andere landen.
Het ‘Fit for 55’-pakket is slecht bekend binnen bijna alle groepen en landen, met uitzondering van 49% van de Duitse EV-rijders die redelijk op de hoogte zijn.
Potentiële en huidige EV-rijders geloven in de haalbaarheid van een volledige uitfasering van diesel- en benzineauto's in 2030. Hoewel de algemene bevolking over het algemeen niet optimistisch is over een volledige uitfasering (slechts 32%), hebben zowel potentiële als huidige EV-rijders meer vertrouwen. Dit geldt vooral in Duitsland.
Een grote meerderheid van potentiële en huidige EV-rijders gelooft in de haalbaarheid van een groter en beter EV-laadnetwerk. Zelfs onder de algemene bevolking gelooft 1 op de 2 respondenten dat de EV-infrastructuur zal blijven verbeteren.
EV-rijders en vooral potentiële EV-rijders zijn van mening dat belastingvrijstellingen en stimuleringsmaatregelen voor fossiele brandstoffen moeten worden aangepast of afgeschaft. Bijna 8 op de 10 Duitse EV-rijders heeft vertrouwen in de haalbaarheid van een aanpassing of afschaffing van de stimulansen voor fossiele brandstoffen.
Over de hele linie geloven mensen in de haalbaarheid van het standaardiseren van de vereisten voor slim laden, voornamelijk Franse en Nederlandse potentiële EV-rijders.
De overtuiging dat elektrische auto's een instrument kunnen zijn in de strijd tegen klimaatverandering wordt door slechts 4 op de 10 mensen van de algemene bevolking gedeeld, maar kent meer steun van potentiële en huidige EV-rijders. In Duitsland is dit meningsverschil tussen de algemene bevolking (36%) en EV-rijders (74%) goed zichtbaar.
De algemene bevolking, vooral die van Duitsland (24%), is nauwelijks geneigd om elektrisch te gaan rijden gezien de voorgestelde klimaat- en energiewetten (28%). Deze cijfers veranderen als we kijken naar de potentiële EV-rijders, waar 60% enthousiaster is over gedragsverandering op het gebied van mobiliteit als gevolg van de voorgestelde wetten.
Onder de algemene bevolking is er sinds 2020 een enorme stijging (van 20% naar 57%) in de opvatting dat bedrijven hun werknemers een elektrische auto moeten aanbieden. Dit aandeel stijgt tot bijna 3 op de 4 personen als we kijken naar potentiële en huidige EV-rijders (respectievelijk 73% en 71%). Meer dan 4 op de 5 EV-rijders in het Verenigd Koninkrijk is van mening dat werkgevers een elektrische bedrijfsauto moeten aanbieden.
In het Verenigd Koninkrijk vindt 7 op de 10 EV-rijders een werkgever aantrekkelijker als deze de mogelijkheid zou bieden om een elektrische auto te kiezen. In Nederland zijn er echter minder EV-rijders die het eens zijn met deze stelling (van 61% naar 42%) in vergelijking met 2020.
Van de drie onderzochte groepen vindt de meerderheid dat werkgevers de laadkosten voor een elektrische bedrijfsauto, die op het werk laadt, zouden moeten betalen. Vooral potentiële en huidige EV-rijders in het Verenigd Koninkrijk, respectievelijk 73% en 74%, verwachten dat hun werkgever betaalt voor de laadkosten van een elektrische bedrijfsauto.
Iets minder mensen vinden dat werkgevers de laadkosten van een elektrische bedrijfsauto, die thuis wordt geladen, moeten vergoeden ten opzichte van wanneer dit op het werk gebeurt. Toch vindt 60% van zowel potentiële als huidige EV-rijders dat de werkgever de (thuis)laadkosten van een elektrische bedrijfsauto moet dekken.
Over de hele linie is de meerderheid het ermee eens dat bedrijven hun klanten laadpalen moeten aanbieden, wat vooral het geval is bij potentiële (83%) en huidige (82%) EV-rijders.
Een hoog percentage EV-rijders (79%) zou opnieuw voor elektrisch kiezen. In vergelijking met 2020 zijn er echter iets minder EV-rijders die bereid zijn opnieuw voor een elektrische auto te kiezen, vooral in Frankrijk.
In de vier onderzochte landen wordt de aanschafprijs gezien als de belangrijkste reden voor mensen om niet voor een elektrische auto te kiezen. De bezorgdheid over het kunnen vinden van een laadpaal is in Frankrijk en Nederland afgenomen, maar voor 52% van de Duitse en 46% van de Britse bevolking vormt dit nog steeds een grote belemmering. Bovendien is de laadtijd voor de Duitsers aanzienlijk vaker een reden om niet voor een elektrische auto te kiezen dan voor de algemene bevolking van de andere landen (met name in Nederland vormt dit geen belemmering).
Ontoereikende laadinfrastructuur en aanschafprijzen van elektrische auto's zijn voor EV-rijders minder belangrijke redenen om niet opnieuw voor een elektrische auto te kiezen, met uitzondering van Nederland, waar 71% van de EV-rijders elektrische auto's nog te duur vindt. De grootste zorgen zijn over het algemeen de laadtijd en de levensduur van de accu. Degenen die zich het meest zorgen maken over laadtijd zijn de Nederlandse EV-rijders. (!)
Vooral in Nederland en het Verenigd Koninkrijk zou men vanwege de aanschafprijs niet voor een elektrische auto kiezen. De bezorgdheid om geen laadpaal te kunnen vinden, is echter in alle landen afgenomen.
In Nederland en het Verenigd Koninkrijk zou de aanschafprijs van een elektrische auto bijna 7 op de 10 potentiële EV-rijders ertoe bewegen niet voor een elektrische auto te kiezen. Bezorgdheid over laadkosten, met name onder Franse en Duitse potentiële EV-rijders, is afgenomen, evenals zorgen over het niet kunnen vinden van voldoende laadpalen wanneer dat nodig is.
Hoewel de resultaten per land verschillen, zien we dat huidige EV-rijders eerder voor elektrisch zullen (blijven) gaan, omdat ze minder belemmeringen ervaren dan de andere groepen. De grootste onzekerheid in het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk is het niet kunnen vinden van voldoende laadpalen, terwijl Nederlanders zich vooral zorgen maken over de laadtijd en Duitsers zich meer zorgen maken over de levensduur van accu’s. (!)
Nederlandse potentiële EV-rijders hebben het meeste vertrouwen dat ze probleemloos kunnen betalen bij een laadpaal, terwijl de Fransen zich daar het meest zorgen over maken. 21% van de huidige EV-rijders in zowel Duitsland als het Verenigd Koninkrijk is niet zo optimistisch over probleemloze betaling.
Iets minder dan de helft van de potentiële EV-rijders (48%) uit bijna elk onderzocht land weet niet waar ze een laadpaal kunnen kopen, wanneer ze er een nodig hebben. Huidige EV-rijders, vooral in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, weten dit wel.
Energie-efficiëntie en een gebruiksvriendelijke interface zijn over het algemeen de prioriteiten bij de aanschaf van een laadpaal. Er zijn echter uiteenlopende prioriteiten per land. Een lange garantie is aanzienlijk belangrijker voor de Franse bevolking, terwijl duidelijkheid over de laadtarieven het relevantst is voor de Nederlander. (!)
In alle landen zijn EV-rijders vooral gericht op energie-efficiëntie bij de aanschaf van een laadpaal. Dit is vooral zo in Duitsland (71%), terwijl het in Nederland iets minder cruciaal is (58%). Het tweede belangrijkste aspect voor EV-rijders uit alle onderzochte landen is echter het gebruiksgemak van de interface. (!)
De meerderheid van de EV-rijders laadt hun auto momenteel vooral thuis op. De volgende meest voorkomende plek om te laden is op het werk, waar 34% van de EV-rijders laden, gevolgd door tankstations langs de snelweg (29%). (!)
EV-rijders willen hun auto vaker laden bij supermarkten, restaurants en hotels. Dit is vooral het geval in Duitsland, waar de supermarkt het meest genoemd werd. (!)
Ongeveer 40% van de EV-rijders ervaart helemaal geen problemen bij het laden. Degenen die dat wel ervaren, geven aan dat het wachten, omdat de laadpaal bezet is, het meest voorkomende probleem is. Dit was met name een veelvoorkomend probleem in Nederland, waar openbaar laden gebruikelijk is. (!)
EV-rijders willen laden op het werk. Echter, slechts 32% van de EV-rijders geeft aan dat er voldoende laadpalen op de werkplek zijn. Dit was 27% in 2020, de vraag naar laadpalen op het werk groeit dus. (!)
Hoewel de algemene bevolking zich nog steeds zorgen maakt over de beschikbaarheid van laadpalen, heeft meer dan de helft van alle onderzochte EV-rijders in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Nederland vertrouwen om te kunnen laden wanneer dat nodig is. De Fransen zijn hierop een uitzondering en maken zich het meest zorgen over de mogelijkheid om hun elektrische auto op te laden.
Dankzij een tijdige uitrol van de laadinfrastructuur, maakt de Nederlandse bevolking zich het minst zorgen over de mogelijkheid een elektrische auto op te laden wanneer nodig.
Vergeleken met ons onderzoek uit 2020 zijn over het algemeen minder mensen van mening dat het onderhouden van een elektrische auto meer moeite kost dan dat van een diesel-/benzineauto. Dit geldt met name voor degenen die daadwerkelijk in een elektrische auto rijden.
Er is echter nog veel verdeeldheid: bijna de helft van de EV-rijders in het Verenigd Koninkrijk vindt dat een elektrische auto meer moeite kost, terwijl de Nederlandse EV-rijder eerder zegt dat het onderhoud minder moeite kost.
Duitse EV-rijders zijn het negatiefst over elektrische auto's, aangezien iets meer dan de helft (52%) denkt dat elektrische auto's niet zo goed presteren als diesel- en benzineauto’s. Dit percentage is aanzienlijk hoger dan EV-rijders van de drie andere landen in het onderzoek.
7 op de 10 EV-rijders zegt bekend te zijn met de verschillen tussen regulier laden en snelladen. De positieve kijk op de laadinfrastructuur voor elektrische auto's is sinds 2020 echter in nagenoeg alle landen minder geworden, behalve die van Duitse EV-rijders, die juist positiever zijn geworden over de beschikbaarheid van laadpalen.
Hoewel je niet overal kunt snelladen, maakt bijna twee derde van de EV-rijders ten minste één keer per maand gebruik van een snellader. 1 op de 3 EV-rijders maakt echter nooit gebruik van snelladers. Over het algemeen is het gebruik van snelladers sinds 2020 sterk gedaald.
Er is daarbij een groot verschil in het gebruik van snelladers tussen de onderzochte landen: bijna de helft van de Nederlandse EV-rijders maakt nooit gebruik van snelladers, terwijl Duitsers het meest geneigd zijn hier veel gebruik van te maken. (!)
De gebruikelijkste plek om te snelladen is bij een tankstation, gevolgd door openbare en commerciële parkeerplaatsen, met een groei van 54% in 2020 naar 61% in 2022. (!)
EV-rijders zien graag meer snelladers bij tankstations langs de snelweg (38%) en openbare/commerciële parkeerplaatsen (38%), gevolgd door supermarkten, winkelcentra en werkplekken (allemaal 35%). (!)
(Potentiële) EV-rijders zijn bereid meer te betalen voor het gebruik van snelladers. Met name die uit het Verenigd Koninkrijk. Deze bereidheid is het laagst onder Franse EV-rijders, waar 40% aangeeft dat niet te willen.
Een duidelijke indicatie van de laadtarieven en gebruiksvriendelijkheid zijn volgens de respondenten de belangrijkste aspecten bij het snelladen. Deze aspecten verschillen echter sterk per land. (!)
Het plaatsen van meer ultrasnelladers vergroot de bereidheid van potentiële EV-rijders om een elektrische auto te kopen, vooral onder de respondenten in het Verenigd Koninkrijk. Het verschil tussen potentiële EV-rijders en de algemene bevolking is ook significant, met respectievelijk 66% en 42% van hen die het (zeer) eens is met deze stelling.